چالش‌های ارتباط طراح گرافیک با مشتری + ارائه راهکار از بازاریابی تا درآمد

یک طراح گرافیک هم مثل همه افرادی که در شغل‌های مختلف مشغول به فعالیت هستند با چالش‌های گوناگونی دست و پنجه نرم می‌کند؛ درنتیجه لازم است که مهارت‌های مختلف فردی و فوت‌و‌فن‌های ارتباط با مشتری را بیاموزد. در این مقاله درمورد مشکلات طراحان گرافیک در مواردی مثل بازاریابی طراح گرافیک، ارتباط طراح گرافیک با مشتری و بازاریابی رشته گرافیک گفته‌ایم و مثال‌های واقعی و راهکارهای عملی مفیدی برایتان آورده‌ایم.

با خواندن این مقاله قصد دارید در بازار کار طراحی گرافیک قدرتمندانه به پیش بروید؟ پس ورودتان را به دنیای حرفه‌ای‌ها تبریک می‌گوییم.

شما با تصاویر، اشکال، نمادها و رنگ‌ها پیام را به مخاطب ارسال می‌کنید. حاصل کار شما در واقع نتیجه مهارت استفاده از ابزارها یا نرم‌افزارها و مهم‌تر از آن سواد بصری و خلاقیت بی‌حد و مرزتان است.

مهارت های یک گرافیست خوب

این حوزه از هنر شامل دسته‌بندی‌ها و شاخه‌های زیادی می‌شود و می‌توانید روی یک یا چند تا از این شاخه‌ها تمرکز بیشتری داشته باشید و مهارتتان را در آن بالا ببرید. تصویرسازی، طراحی گرافیک محیطی، طراحی لوگو و لوگوتایپ، موشن گرافیک، انیمیشن، طراحی بازی‌های کامپیوتری، طراحی سایت، رابط کاربری، طراحی بسته‌بندی و طراحی گرافیک چاپ از جمله انواع خدمات این رشته است که البته هرکدام دنیاهای مجزا و اختصاصی دارند. پس اینکه از خودتان توقع داشته‌باشید که در تمام این موارد خبره شوید بیشتر شبیه یک فانتزی دور از دسترس است.

 به یاد داشته باشید که قبل از شروع کار و یا حتی در حالی‌که به ثبات شغلی رسیده‌اید باید مهارت کسب کنید، مطالعه کنید و اطلاعاتتان را به‌روز نگه‌دارید. سعی کنید به نرم‌افزارهای مرتبط با کارتان کاملا مسلط شوید و از هر فرصتی برای پرورش خلاقیت و تمرین ایده‌پردازی، استفاده کنید. در کنار همه این‌ها باید بگوییم که یکی دیگر از مهارت های یک گرافیست توانایی برقراری ارتباط موثر با مشتری است.

ارتباط موثر با مشتری(کارفرما) و درآمدزایی از گرافیک

در دنیای امروز کسی نمی‌تواند منکر اهمیت این حوزه کاری شود. تقریبا همه کسب‌ و کارها به هرحال روزی به مهارت های طراح گرافیک نیاز پیدا می‌کنند و بعضی از کسب و کارهای بزرگ هم که بدون کمک گرفتن از هنرمندان گرافیک اصولا نمی‌توانند بین رقبایشان حرفی برای گفتن داشته باشند. یکی از دلایل مهم این است که گرافیک و تبلیغات ارتباط تنگاتنگی باهم دارند.

شما می‌توانید به عنوان کارمند شرکت‌های خصوصی و یا دولتی مشغول به کار شوید که در این موارد با دونوع مشتری مواجه می‌شوید:

مشتری اصلی به شرکتی که شما در آن مشغول هستید سفارش کار می‌دهد و مشتری دیگر شما درواقع همکار شما در شرکت (با عنوان مدیر یا کارفرما) است.

اگر هم که به عنوان فریلنسر به کسب درآمد بپردازید( که اتفاقا روی صحبت ما بیشتر با این گروه است) در هرصورت با فردی که ما او را کارفرما و یا مشتری خطاب می‌کنیم در ارتباط خواهید بود.

 ارتباط موثر، حاصل مجموعه‌ای از مهارت‌هاست و در موفقیت بازاریابی طراح گرافیک بسیار تاثیرگذار است.

واضح است که تعداد افراد و مشاغلی که نیازمند تخصص شما هستند و به طور کل فرصت های شغلی گرافیک زیاد است. هیچ بهانه منطقی برای بیکار ماندن شمایی که در این رشته تحصیل کرده‌اید یا مهارت علمی و عملی کافی دارید، وجود نخواهد داشت. شما راه های زیادی برای درآمدزایی از گرافیک دارید. آمار و ارقام نشان می‌دهد که در کشورهای مختلف دنیا و همینطور کشور خودمان فرصت‌های شغلی این رشته در حال زیادشدن است؛ اما مسئله اینجاست که دانش و تخصص، کافی نیست و با دست روی دست گذاشتن کاری از پیش نمی‌رود. مشتری که وجود دارد؛ طراح گرافیک هم طبیعتا به دنبال مشتری است. فقط می‌ماند حلقه اتصال این دو که چیزی نیست جز بازاریابی طراح گرافیک؛ یک بازاریابی درست.

بازاریابی طراحان گرافیک (کاریابی و پیداکردن مشتری)

• از سایت‌ها استفاده کنید: شما باتوجه به زمینه کاری که انتخاب کرده‌اید و به آن علاقه دارید و با استفاده از پلتفرم‌های گوناگونی که در فضای آنلاین وجود دارد( از جمله سایت چیاتود) می‌توانید کارهایتان را ارائه داده و به درآمد مطلوب برسید.
• رزومه و پورتفولیو آماده کنید: مورد بعدی که در ارتباط طراح گرافیک با مشتری موثر است و شما را به درآمد می‌رساند گردآوری یک رزومه و پورتفولیوی( نمونه‌کارهایتان) درست و حسابی و آپدیت همیشگی آن است.  همیشه نمونه کارهایتان را به صورت طبقه‌بندی شده و همراه با تمام توضیحات و شناسنامه کار در سیستمتان داشته باشید.  همچنین یک رزومه مکتوب خوب بسازید که از لحاظ بصری باکیفیت و برازنده حرفه شما باشد. اطلاعات مرتبط را به ترتیب از جدید به قدیم بنویسید و به‌هیچ‌وجه از به‌روزسانی آن غافل نشوید.

• کارهایتان را در معرض نمایش قرار دهید: با اعتماد به نفس ضعیف و تواضع بیش از حد این کار شدنی نیست پس دلتان را به دریا بزنید و نمونه‌کارهایتان را منتشر کنید. برای شروع از شبکه اجتماعی که کارکردن با آن برایتان راحت‌تر است و انس بیشتری با آن دارید شروع کنید. روی پرسونال برندینگتان در فضای آنلاین وقت بگذارید و اصلا برای خودتان یک لوگو یا لوگوتایپ اختصاصی طراحی کنید و بدانید که هر طراح گرافیک این حق را دارد که همیشه فضایی کوچک و مناسب را در کارهایش به امضای شخصی یا لوگوی خود اختصاص دهد.   

کارتان را محدود به یک شبکه اجتماعی نکنید و هرزمان که احساس کردید می‌توانید چند شبکه اجتماعی را مدیریت کنید، سراغشان بروید. در ضمن خودتان را از لینکدین Linkedin و فضای حرفه‌ای و کم حاشیه آن محروم نکنید.

اگر در نقطه صفر قرار دارید و تقریبا هیچ کار قابل ارائه‌ای ندارید، طرح بزنید و نمونه‌کار تولید کنید.  در این مرحله توقع دستمزد آنچنانی نداشته باشید و کار حرفه‌ای را تمرین کنید.

از بازار گرم یعنی اعضای خانواده و دوستان و آشنایانتان شروع کنید. همچنین می‌توانید با NGOها و خیریه‌ها همکاری کنید و در شرکت‌های معتبر به عنوان کارآموز فعالیت کنید.

←نکته درباره دستمزد گرافیست: حواستان باشد که قرار نیست تا آخر عمر به ازای شناخته‌تر شدن و پر و پیمان کردن رزومه کاری‌تان پروژه‌های زمان‌بر را با مبالغ پایین بپذیرید.  

مشکلات طراح گرافیک و مشتری

تازه به قسمت جذاب ماجرا رسیدیم. مرحله سفارش گرفتن و کسب درآمد، همان بهشت برینی است که هر تازه‌کاری آرزوی رسیدن به آن را دارد. اما بیایید ببینیم که اینجا چه‌ها می‌گذرد.

 مشکلات طراح گرافیک و مشتری ممکن است به دلیل یکسری ویژگی‌های ذاتی این شغل، عدم مهارت شما و طرف مقابل در برقراری ارتباط موثر و ناآگاهی‌های شما و مشتری‌تان رخ دهد. همه که نمی‌توانند شما و کارتان را درک کنند.

پس برای اینکه کمتر دچار آسیب و ناامیدی شوید ادامه ماجرا را بخوانید تا بدانید که به‌هیچ‌وجه تنها نیستید.

• سواد بصری پایین: سواد بصری پایین یک مشتری و درک نکردن یا درک ناقص و اشتباه  طرح‌ها و رنگ‌ها و ریزه‌کاری‌ها از آن موضوعات دردسرساز است. یک دایره و یک نقطه در مختصاتی خاص از آن، خط‌هاب مورب با زاویه چند درجه نسبت به خط قائم، پنهان بودن یک کلمه در یک تصویر و یا برعکس و هزاران نمونه دست‌رنج مفهومی و فکر شده ممکن است با واکنش‌های ناامید‌کننده و گاهی تمسخر مشتری مواجه شوند. اصلا خوشایند نیست اما به هر حال باید خودتان را برای شنیدن جملاتی که دچار احساس خستگی مضاعف و فرسودگی شوید آماده کنید.(البته ناگفته نماند که مشتریان زیادی هم هستند که یک رابطه موثر و دوسربرد را خلق می‌کنند.)

• محصول شما یک جسم ملموس نیست: یک تولیدکننده یا مثلا هنرمند سازنده زیورآلات را درنظربگیرید. این فرد برای محصول تولیدی‌خود با جزئیات دقیق‌تر و ملموس‌تری قیمت‌ و دستمزد تعیین می‌کند؛ مثلا این تجهیزات، این مقدار پول مروارید، نگین، فلز، چسب، چرم و…  . اما تعیین قیمت برای ایده‌پردازی، صرف زمان، به کارگیری خلاقیت و … برای همه آنقدرها قابل درک نیست.

در کاری مثل طراحی گرافیک، اصولا نتیجه نهایی روزها پشت رایانه نشستن و ایده‌پردازی شما به صورت یک فایل برای مشتری ارسال می‌شود که بحث اصلی بر سر جنس و ابعاد و دوام کار نیست بلکه مواردی مثل منحصربه‌فردبودن، میزان خلاقیت و جذابیت، تطابق با سلیقه و نیاز، رسیدن به هدف موردنظر و … اهمیت پیدا می‌کند.

انتخاب اشکال هندسی مناسب، ترکیب رنگ‌ها، استفاده از تضادها و خلاصه استفاده درست از امکانات طراحی، از مهارت‌های شماست. درضمن باید تمام جنبه‌های روانشناسی اشکال هندسی و رنگ‌ها را باتوجه به ویژگی‌های جامعه هدف و نوع پیام در نظر بگیرید. در واقع حرف از درگیرشدن ذهنتان با تعداد بیشماری راه و انتخاب بهترین و مناسب‌ترین آن‌ها است.

و این پشت صحنه‌ ذهن هنرمند است و گویا هیچکس از آن باخبر نیست.  

• رقیبان کپی‌کننده:  کار کردن براساس فایل‌های آماده و کپی، سرعت بالاتر و هزینه تمام‌شده پایین‌تر؛ خیلی از مشتریان بدون توجه به مورد اول، جذب سرعت بالا و هزینه پایین چنین طراحی می‌شوند یا حتی بعضی از کارفرماها دانسته یا ندانسته به شما پیشنهاد کپی‌کردن می‌دهند.  

– «ما یه لوگوی خیلی خوب دیدیم. اگه میشه کار رو همون شکلی آماده کنید.» مشتری خیال می‌کند که دارد خیلی خوب رفتار می‌کند و کار را برای شما آسان می‌کند. اما شما این جمله را اینگونه می‌شنوید: «تو به اندازه کافی خوب نیستی… لطفا این  لوگویی که قبلا یک طراح دیگه زحمت کشیده و آماده کرده رو کپی کن!»

در ادامه این سناریو جواب شما منفی خواهد بود چون دوست ندارید به کار خودتان لطمه وارد کنید و زحمت فرد دیگری را کپی کنید و احتمالا تحمل این بی‌احترامی را ندارید. شاید پایان تلخ این ماجرا این باشد که از یکدیگر خداحافظی کنید و تمام.  

• مشتری های همه‌چیز‌دان و فتوشاپ بلد: مشتری که خیال می‌کند با کمی خوش‌سلیقگی و ذره‌ای تجربه کارکردن با فتوشاپ می‌تواند دائم نظرات کارشناسی خود را در سفارشش بگنجاند از مصائب کار شما به حساب می‌آید.

• مشتری‌های بلاتکلیف: اگر حواستان را جمع نکنید ناگهان به خودتان می‌آیید و می‌بینید طرحتان را تاسرحد ویرانی بازطراحی و ویرایش کرده‌اید چون مشتری اهداف متغیری دارد. قاطع نبودن و درخواست تغییرات پی‌در‌پی و ناواضح، انرژی زیادی از شما خواهد گرفت.

۸ راهکار برای ارتباط موثر با مشتری

مشکلات طراحان گرافیک، چالش‌هایی غیرقابل حل نیستند. ما برایتان راهکار داریم. با متقاعدسازی،جلب اعتماد، برقراری ارتباط خوب و مسئولیت‌پذیری، زندگی کاری‌ شیرین می‌شود و ارتباط گرافیست و مشتری ها در صلح و آرامش به پیش می‌رود.

۱– ویژگی های  یک طراح گرافیک خوب را را در خودتان تقویت کنید:

• صبور باشید: چون پروسه بررسی هدف و ثبت سفارش تا ایده‌پردازی، اجرا و ویرایش‌های چندین و چند باره، کاری نیست که زود به نتیجه برسد پیشنهاد می‌کنیم که به لحظه تحویل سفارش و لبخند رضایت خودتان و مشتری‌تان فکر کنید تا بتوانید خشم خود را در مقابل اظهارنظرها و انتقادهای غیرکارشناسی کنترل کنید. می‌توانیم بگوییم که صبر و حوصله‌ی به‌جا، از مهارت های یک گرافیست موفق است.

• خودتان را نقد کنید:  اگر بتوانید از خودپسندی‌های افراطی دست بکشید آن وقت است که توانایی انتقاد و مورد قضاوت قراردادن خودتان را خواهید داشت؛ فقط حواستان باشد که با ذهن و جسم خسته دست به قضاوت و ویرایش طرحتان نزنید.     

           حالا که توانستید خودتان را نقد کنید آمادگی بیشتری برای نقدهای دیگران خواهید داشت.

• هوش هیجانی‌تان را تقویت کنید: در ارتباط با مشتری خیلی خوب است که بتوانید احساساسات خودتان و طرف مقابل را بشناسید و درک کنید و سپس واکنش مناسب را نشان دهید. خبرخوب این است که با کمی سعی و تلاش می‌توانید هوش هیجانی‌تان را بالا ببرید و پیام‌های کلامی و غیرکلامی افراد را راحت‌تر و درست‌تر درک کنید. برای رسیدن به این توانایی لازم است که دقیق شوید و شنونده خوبی باشید. (پیشنهاد می‌کنم مقاله‌ای را که درمورد شنونده خوب بودن و گوش دادن فعال برای رسیدن به ایده و ثروت نوشته‌ام، مطالعه کنید.)

۲- با آگاهی کامل وارد کار شوید: حتما یک چک لیست از سوالاتی که باید از کارفرما بپرسید تهیه کنید و دانه‌دانه سوالات و ابهامات را برطرف کنید.در این لیست می‌توانید این موارد را قرار دهید:(هدف از سفارش، نحوه ارائه به مخاطب، ویژگی‌های مخاطب، زمان و بودجه و…)

با کالبدشکافی آنچه در ذهن سفارش‌دهنده می‌گذرد به خودتان لطف بزرگی خواهید کرد.

۳- توافق قبل ازشروع: قبل از شروع پروژه دوباره مواردی را که بررسی کرده‌اید مرور و چه بهتر که مکتوب کنید. می‌توانید زمان ارسال اتود و زمان تحویل کار نهایی را مشخص کنید. برای هزینه نهایی بازه قیمت درنظر بگیرید و شرط و شروط مورد نیاز را قید کنید.  

۴- گاهی به کارفرما آموزش دهید: گاهی بهتر است به جای غرور بی‌جا و بحث‌های بی‌فایده، مثل یک معلم باحوصله، به او آموزش دهید.

اگر پیشنهادات غیراصولی می‌دهد یا درخواست‌هایی دارد که از نظر فنی قابل اجرا نیستند برایش با دلیل و مدرک توضیح دهید. به او بگوییدکه مثلا باتوجه به محلی که قرار است این کار گرافیکی را منتشر کنید و یا باتوجه به مخاطب هدفتان این نماد، این شکل هندسی و این رنگ چه پیامی دربردارد.

دلایل انتخاب‌هایتان(انتخاب فونت، رنگ و…) و یا دلایل رد پیشنهادهایش را درصورت لزوم برایش توضیح دهید. یک پیش‌نمایش باکیفیت(موک‌آپ)از طرحتان داشته باشید. در رابطه بین طراح گرافیک و مشتری، این موارد نقش موثری در متقاعدسازی خواهد داشت.  

می‌توانیم بگوییم آگاه‌سازی، بخشی از فرآیند مسئولیت‌پذیری شما هم است. مثل یک پزشک دلسوز که بعد از عمل جراحی، بایدها و نبایدهای بعد از جراحی را برای بیمارش مرور می‌کند شما هم از دادن اطلاعات لازم در مواردی که شاید مسئولیتش مستقیما به عهده شما نیست دریغ نکنید؛ مثلا اشتباهات در محتوای متنی و یا تذکرهای لازم در خصوص فرآیند چاپ، چاپخانه و…  .

۵- لطفا معلوماتتان را به رخ مشتری نکشید!: در مذاکراتی که دارید سعی کنید طوری حرف بزنید که همه متوجه کلامتان بشوند. استفاده از اصطلاحات و کلمات تخصصی را تا جایی که ممکن است کم کنید و برای نشان دادن سوادتان و جلب اعتماد مشتری از بقیه راه‌حل‌های این لیست استفاده کنید. اتفاقا برای حرفه‌ای بودن لازم است که قابل درک‌ و واضح‌ باشید.

۶-الهام بگیرید: در قسمت مشکلات گرافیست ها گفتیم که ممکن است به طور مستقیم یا غیرمستقیم از شما درخواست کپی‌کردن شود. در مواجهه با چنین مسئله‌ای باهوش باشید و قسمت خوب ماجرا را ببینید. مشتری با این کار درواقع شما را به آنچه در ذهن دارد نزدیک می‌کند. پس با بررسی طرح پیشنهادی، نکات قابل توجه او را استخراج و از آن نکات برای تکمیل طرحتان ایده بگیرید.

۷- مشتری را درجریان بگذارید: شما دو انسان هستید نه ربات‌هایی  بی‌روح و بی‌احساس. پس اگر مشکلی به وجود آمده که در روند کارتان خلل ایجاد می‌کند با توجه به تشخیص خودتان آن را با مشتری درمیان بگذارید. در ضمن می‌توانید گزارش کار تهیه کنید و یا حتی از مراحل کار تصاویر مستند همراه با توضیح تهیه کنید. این مرحله کاملا بستگی به شرایط خاص شما دارد و نمی‌توان یک دستور‌العمل ثابت را به همه پیشنهاد داد.

۸- به دیدگاه مشتری احترام بگذارید:  قطعا صحبت‌ها و نقدهای مشتری باتوجه به شناختی که از مخاطب هدف و پیام کار دارد کارساز است و درنهایت این مشتری است که می‌خواهد از کار شما استفاده‌کند. بین اعمال نظرات خودتان و او اعتدال برقرار کنید.